1+1

“BENİ BİR YERDEN TANIYOR GİBİSİN”

Küratör: İlayda Abdik
Sanat Konuşmaları: Özkan Işık & İlayda Abdik
03.05.2023

Bilsart, küratörlüğünü İlayda Abdik’ in yaptığı “1+1” başlıklı sergi kapsamında, Özkan Işık’ ın “Beni Bir Yerden Tanıyor Gibisin” isimli sergisine 3 Mayıs – 13 Mayıs 2023 tarihleri arasında ev sahipliği yapıyor.

1+1, bir salon ve bir yatak odasından oluşur. Salon bir yabancı için, ev sahibinin alanına açılan hem en mahrem hem de potansiyel umumi alandır. Bu alan içindeki günlük rutinler gözlemlenen (ev sakini) için toplumun normlarına uyma dürtüsüyle baskılanmış eylemler olup, çoğunlukla gözlemleyenin (misafir) onay filtresi göz önünde bulundurularak yapılır. Bu durum iki figür arasında herkesin bildiği fakat dillendirmeği bir protokol gibidir. Özellikle yaşadığımız toplum içinde salon, geleneksel bakış açısı dahilinde bir yabancı gözünde ev sakininin sosyal, ekonomik ve psikolojik yargı ve çıkarımına açıktır. Bu öyle belirgindir ki, odalara ve nesnelere atfedilmiş cinsiyetçi bir görüş peyda olur ve kimliğe işaret eden kimi rutin ve eylemlerle daha da keskin bir hale gelir. Öte yandan, yatak odası en gizli ve mahrem alandır. Burada ne olduğu sır, gizli ve ayıp olarak nitelenir ve neredeyse bu odanın varlığı tüm gizemiyle bir tabu haline gelir. Özkan Işık ve Damla Sari, iki ayrı solo sergide evin bölümlerine atfedilmiş cinsiyet rollerini inceliyor ve atanmış görevlere alternatif önerilerde bulunuyor. Sanatçılar sosyolojik, psikolojik ve kültürel bileşenleri baz alarak basma kalıp personalara ait (oto)portreler sunuyor. 

Özkan Işık pratiğinde tekstil, dokuma ve video medyumlarını kullanarak kuir çokluklar ve bu çoklukların yeniden üretimi ihtimalini irdeler. Dokuma ilk olarak feminizm üzerine düşünen sanatçılar tarafından kullanılır, ardından kuir kuram üzerine düşünen sanatçılar tarafından benimsenir. Bu malzemenin değişken doğası ve yarattığı dokunma refleksinin bellek ile kurduğu ilişki, sanatçının çalışmalarında merkeze aldığı kadınlık ve erkeklik meseleleri ile örtüşür. Toplumsal cinsiyet araştırmalarının kuir kurama düz bir bakış açısı ile yaklaşımı, kuramın tanımını muğlak bir alana ittiğini düşünen sanatçı bu algıya alternatif olasılıklar düşünür ve yeniden okunabilirliği üzerine önerilerde bulunur. Beni Bir Yerden Tanıyor Gibisin adlı sergide sanatçı, video enstalasyonlar ve dokuma halılar ile evin yatak odasının algılanımına dair yeni gerçeklikler kurgular. Sergi ile aynı adı taşıyan video enstalasyonda sanatçının medyumu olan dokuma tekniğinin izleri gözlemlenebilir. Işık, görüntüleri dokuma varî bir tavırla birbirine bağlar. Pratiğinde yinelenerek karşımıza çıkan suretsiz, ama çok da tanıdık olan erkek prototipi bu kez sanatçının kendi suretiyle bir kimliğe kavuşur; kazandırılan bu kimlik hâlâ herkese tanıdıklık hissi veren o prototip olarak kalmayı sürdürür. Sanatçının imgeler yardımıyla bürünmeyi başardığı bu karakter, mahrem olarak görülen yatak odasına dair yeni okumaların yapılabilmesine olanak tanıyan kapılar aralar.

ÖZKAN IŞIK HAKKINDA

Özkan Işık (1991, Erzurum), 2009 yılında Erzurum Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Resim Bölümünden, 2013 yılında Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümünden mezun oldu. 2018 yılında Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsünde Yüksek Lisans derecesini “Güncel Sanatta Toplumsal Cinsiyet Okumaları” isimli tezi ile aldı. Düzce Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanatta Yeterlik Programına “Hakikat Sonrası Çağ SANAT Prratiklerinde Kimlik” isimli tez çalışması ile eğitimine devam etmektedir. 2021 Mamut Art Project seçkisinde “İçimizden İkimiz” isimli serisi ile yer almıştır. 2022 Zilberman GYF11 seçkisinde yer almıştır. 2022 İstanbul Bienali Çalışma ve Araştırma Programı  2. döneminde “Post Truth ve Post Queer Kavramları Özdeşleşimi Üzerinden Türkiye’ de Yeni Sanat Pratikleri” isimli araştırma projesiyle yer almıştır. Otuzun üzerinde karma etkinliklere katılarak ulusal ve uluslararası alanda yer almıştır.